Gaslighting, istismar yöntemi olduğu gibi aynı zamanda psikolojik bir manipülasyondur. Hedef kişinin hafıza, akıl sağlığı ve algılarını sorgulatmaya iten bir psikolojik taciz yöntemidir. Gaslighting manipülasyonu üç aşamadan oluşur. Manipülasyonu ilişkideki baskın kişi organize eder ve uygulamaya geçirir.Bu aşamalar idealleştirme, değersizleştirme ve gözden çıkarma evreleridir.
Gaslighting uygulandığını nasıl anlayabileceğimize dair 11 önemli işaret bulunuyor:
- Eylemleri sözleriyle uyuşmuyorsa,
- Başkalarını size karşı, sizi başkalarına karşı kullanıyorsa,
- Kendi yaptıkları olumsuz eylemlerle ilgili olarak sizi suçluyorsa,
- Aklınızı kaybettiğinizi, doğru olduğundan emin olduğunuz olaylarda bile yanıldığınızı söylüyorsa,
- Kimseye güvenmemeniz gerektiğini, diğer herkesin yalancı olduğunu vurguluyorsa,
- İnsanlarla aranıza mesafe koymaya çalışıyor, sizi yalnızlaştırmaya çalışıyorsa,
- Her şeyden şüphe ediyor ve sizi de çevrenizdeki her şeyi sorgulamaya itiyorsa,
- Önemsediğiniz insanlara, çocuklarınıza, işinize, sahip olduğunuz statünüze saldırgan tanımlamalar yapıyorsa,
- Açık açık ve sık sık yalan söylüyorsa ve siz yakaladığınızda bile kabul etmiyorsa,
- Söylediğiniz, yaptığınız her şey için sizi aşağılıyor, küçümsüyor ve değersizleştiriyorsa,
Gaslighting, henüz dilimizde tam bir karşılığı olmamasına rağmen, insani ilişkilerde çok sık karşımıza çıkan, özellikle de eşit olmayan ortamlarda üstün tarafın zayıf olan, görünen ve/veya algılanan tarafa uyguladığı psikolojik şiddetin ismidir.
Peki bizler bu durumla karşı karşıya geldiğimizde neler yapmalıyız?
- Sezginize güvenin
- Onay istemeyin
- Kendi düşünceleriniz üzerindeki egemenliğinizi hatırlayın
- Değerlerinizin farkında olun
- Kişisel sınırlarınızı koyun
